Vrijdag 1 september presenteerde bemiddelaar Mona Keijzer in Beerzerveld het rapport “Wat rechtmatig is, is niet altijd ook rechtvaardig”. Het rapport over het drama van het Kanaal Almelo – De Haandrik. Daarin doet zij een aantal concrete voorstellen voor de schadeafhandeling. Ook doet zij een aantal aanbevelingen aan gemeenten. Wij vinden het rechtvaardig dat de gemeente Hardenberg, die zich tot nu toe bewust erg afzijdig heeft gehouden, de aanbevelingen overneemt. DOEN’22 vroeg al eerder naar de stand van zaken. Het antwoord van de wethouder was voor de slachtoffers in de gemeente Hardenberg onbevredigend. We hebben daarom gekeken wat het rapport aanbeveelt aan de gemeente Hardenberg.

Één contactpersoon en duidelijke taal

Op pagina 21 staat onder aanbeveling 2: Laat een efficiënte buitendienst met een bestuurlijk kopstuk en één aanspreekpunt de dossiers afhandelen.
Punt D: Na afhandeling van de schade neemt het aanspreekpunt contact op met de schademelder en zorgt indien gewenst samen met de gemeente voor nazorg.
Punt E: Alle brieven worden in begrijpelijke taal geschreven. Bij juridische teksten komt een simpele uitleg.

Nazorg voor iedereen

Op pagina 29 onder de uitwerking van aanbeveling 2 staat: Iedereen die dat wil kan nazorg krijgen van de gemeente. De afhandeling van de schade gaat verder dan alleen het uitkeren van de vergoeding en de herstelwerkzaamheden. Tijdens het proces moeten mensen belangrijke keuzes maken over hun huis en soms hun toekomst. Dat legt druk op hun welzijn. Het kan zijn dat zij nog hulp nodig hebben, ook als alles rondom de schade is afgerond. Mensen gaan daar niet zelf om vragen. Daarom adviseer ik aanspreekpunten om daar proactief in te zijn door tegen het einde van een afhandelingstraject en enkele maanden na afronding te bellen of eens binnen te lopen. Nazorg noem ik dat. Als daar behoefte aan is, organiseert het aanspreekpunt samen met gemeenten eventueel verdere nazorg.

Op pagina 13 staat dat gemeenten aangeven daarbij te willen helpen. Wij vinden dat ook rechtvaardig in het drama rondom het Kanaal Almelo de Haandrik.

Helpen en snel schakelen

Verder staat er op pagina 29:
Het aanspreekpunt van de buitendienst moet snel kunnen schakelen met de overheden. Bijvoorbeeld door het doen van een schademelding, een vergunningsaanvraag of het regelen van inzet van sociale hulp. Daarom zorgen de provincie en de gemeenten ervoor dat er iemand is die het aanspreekpunt helpt. Die persoon heeft de taak om de formele processen binnen de overheden goed af te wikkelen.

Schade volgende keer voorkomen

Op pagina 22 staat onder aanbeveling 4: De overheid moet – binnen het redelijke – alles doen wat mogelijk is om schade door werkzaamheden in het algemeen te voorkomen.
Punt G: Werk en communiceer als één overheid. Zorg voor begrijpelijke informatie over alle werkzaamheden in dit gebied vanuit de provincie, gemeente en het waterschap samen. Geef bewoners en ondernemers inzicht wat hen te wachten staat de komende periode. Niet alleen over de ‘normale’ werkzaamheden, maar ook de herstelwerkzaamheden en grote (waterwinnings)projecten in de buurt.

Betrek alle overheden

Op pagina 33 en 34 staat:
Ik wil voorkomen dat overheden geen werkzaamheden meer durven te doen aan het kanaal of andere werken, uit angst voor schadeclaims. Uiteindelijk hebben zij een gezamenlijk belang dat het gebied niet verloedert. Daarom beveel ik aan om rondom grote projecten aanvullende afspraken te maken over de schadeafhandeling. Los van de financiële afspraken, adviseer ik nadrukkelijk dat alle overheden betrokken blijven bij de afhandeling van eventuele schade. Zodat ze weten wat er speelt en hetzelfde verhaal uitdragen. Betrek in ieder geval de gemeenten, die hulp en nazorg kunnen bieden aan hun inwoners.

Betere samenwerking van overheden

Op pagina 37 wordt geadviseerd:
De verantwoordelijkheden van het waterschap, de provincie en gemeenten zijn verspreid wanneer het gaat om bodem en water. Daarom is het noodzakelijk voor dit gebied dat de overheden gaan samenwerken. Ik raad aan dat zij de bestaande verantwoordelijkheden behouden, maar wel gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor een interbestuurlijk plan voor dit gebied. Nu overheden te maken krijgen met verzekeraars die terughoudend zijn in het verzekeren van nieuwe werkzaamheden, wordt een gezamenlijk verhaal hierover steeds belangrijker.

Betrek stichting Kant Nog Wal en gemeenten

Tot slot staat op pagina 8 en dat is heel belangrijk voor de slachtoffers van het drama van het Kanaal Almelo de Haandrik:
Overkoepelend: Aanbeveling 8 voor het versterken van de samenwerking in het gebied. Verstevig de samenwerking met het gebied. Denk serieus na over participatie. Om het vertrouwen in het gebied te herstellen moet de samenwerking met de bewoners en ondernemers sterker. Gestructureerd en structureel gesprek vergroot het vertrouwen. Maar alleen als het op een goede manier gebeurt. Wees daarom duidelijk waarover advies en reactie van bewoners en ondernemers nodig is. In mijn laatste overkoepelende aanbeveling adviseer ik per lijn hoe dat kan. Ik adviseer om de Stichting Kant Nog Wal en de gemeenten nauw in de schadeafhandeling te betrekken. Om bewoners en ondernemers te betrekken in de timing, het tempo en de intensiteit van de toekomstige werkzaamheden. En ten slotte, in de interbestuurlijke aanpak aan de hand van verschillende scenario’s met het gebied het toekomstperspectief te schetsen. Sta daarbij open voor nieuwe suggesties en interessante ideeën.

Vragen DOEN’22

Dit zijn wat ons betreft belangrijke punten voor wat betreft de gemeente. We moeten nu doen wat rechtvaardig is voor de slachtoffers in het drama van het Kanaal Almelo – De Haandrik. We hebben daarover dan ook een aantal vragen gesteld aan het college van Burgemeester en Wethouders:

1. Bent u bereid om de aanbevelingen in het rapport over te nemen?
2. Zo ja; Sommige gemeenten hebben aangegeven daarvoor extra middelen nodig te hebben. Geldt dat voor u ook?
3. Wat heeft u van ons als raad nodig om de aanbevelingen ook daadwerkelijk over te kúnnen nemen?
4. Wat is uw inhoudelijke reactie op dit rapport?
5. Kunt u deze vragen binnen 3 weken beantwoorden?

Wij hopen vurig dat het College alle aanbevelingen overneemt.